Fundacja Better Future, założona przez Jarosław Czaję, właściciela Future Processing SA, wsparła innowacyjną kampanię Polskiego Alarmu Smogowego „Zobacz czym oddychasz” sumą 55.000 zł. Celem działalności Fundacji jest ochrona środowiska, a w szczególności przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. Polski Alarm Smogowy koncentruje się na walce z zanieczyszczeniem powietrza, które w polskich miastach jest jednym z największych na świecie.
Karolina Trzcionka, Prezes Fundacji Better Future: Zgodnie z misją Fundacji chcemy tworzyć lepszą przyszłość, chroniąc środowisko, dbając o jego czystość i zapobiegając negatywnym zmianom jakie w nim zachodzą. Współpraca z Polskim Alarmem Smogowym to działanie o charakterze głównie edukacyjnym, przez które chcemy uświadomić mieszkańcom regionu jak poważnym problemem jest smog.
Dzięki finansowemu wsparciu Fundacji Better Future, wizualizację jakości powietrza będą mogli oglądać mieszkańcy Pyskowic, w którym już 24 stycznia pojawi się nietypowa mobilna instalacja. Dwumetrowy model ludzkich płuc „oddycha” pochłaniając zanieczyszczenia powietrza, które osiadają na białej materii pokrywającej instalację. Instalacja zmienia kolor zależnie od jakości powietrza w danym miejscu, tym samym wizualizując stan ludzkich płuc narażonych na oddziaływanie smogu.
– Spotykam się czasem z opinią, że akcji zwiększających świadomość problemu smogu jest wystarczająco dużo, a realne zmiany nie następują tak szybko, jak powinny. Moim zdaniem akcja z wykorzystaniem sztucznych płuc jest o tyle inna, że pozwala bardzo namacalnie i w sposób przemawiający do wyobraźni zobaczyć czym na co dzień oddychamy – mówi Karolina Trzcionka, prezes Fundacji Better Future. Sztuczne płuca pojawią się w miejscowościach, gdzie aktywnie działają lokalne oddziały Polskiego Alarmu Smogowego i gdzie problem smogu jest najbardziej palący. Poza Pyskowicami mobilne płuca odwiedzą m.in. Cieszyn, Ornontowice czy Niewiesze. W każdej z zaplanowanych lokalizacji instalacja zostanie przez dwa tygodnie.
– Działacze lokalnych oddziałów Polskiego Alarmu Smogowego od lat walczą o czyste powietrze. Prowadzą różnego rodzaju działania edukacyjne, by poprawić społeczną świadomość szkodliwości zanieczyszczeń powietrza. Pokazują też skąd i jak pozyskiwać finanse na wymianę kotłów. Monitorują normy jakości paliw, normy jakości powietrza i dbają, by przepisy dotyczące czystości powietrza i tzw. uchwały antysmogowe były egzekwowane – dodaje Wojciech Szczypka, aktywista Polskiego Alarmu Smogowego, koordynujący współpracę z Fundacją Better Future.
Na terenie województwa śląskiego obowiązuje uchwała antysmogowa, która weszła w życie 1 września 2017 r., zakazuje używania kotłów starszych niż 10 lat (2006 r. i starsze), oraz instalacji bez tabliczek znamionowych.
Polski Alarm Smogowy w grudniu 2020 szacował, że do końca 2021 roku w woj. śląskim konieczna będzie wymiana 140 tys. kotłów. W 2024 roku wejdą kolejne zapisy uchwały i mieszkańcy będą musieli wymieniać również nowsze piece na paliwa stałe. Do końca sierpnia 2021 mieszkańcy złożyli 20 tysięcy wniosków o dofinansowanie wymiany źródła ciepła w ramach programu Czyste Powietrze. Jednak mamy też programy gminne i miejskie, oferujące dopłaty do wymiany pieca. Część osób nie korzysta ze wsparcia i kupuje nowy kocioł na własną rękę – powiedział Emil Nagalewski, koordynator Polskiego Alarmu Smogowego w woj. śląskim w rozmowie z Oko Press. Częścią kampanii „Zobacz czym oddychasz” będzie akcja informacyjna pokazująca możliwości finansowania wymiany piecy. Dzięki temu mieszkańcy zyskają nie tylko świadomość poziomu zanieczyszczeń ale też wskazówki dotyczące tego, jak sytuację można poprawić.
W bieżącym sezonie grzewczym modele płuc staną w czterdziestu miejscowościach w dziewięciu województwach, pokazując mieszkańcom jakiej jakości powietrzem oddychają.
Start kampanii zbiega się z Dniem Czystego Powietrza, który od kilku lat obchodzony jest przez alarmy smogowe w całej Polsce.
To rekordowa liczba miejscowości, do których trafi nasza instalacja – mówi koordynatorka projektu Magdalena Kozłowska – Startujemy zazwyczaj w okolicach Dnia Czystego Powietrza (14 listopada), kiedy to w polskich domach na szeroką skalę rozpoczyna się spalanie węgla i drewna, czyli praktycznie rozpoczyna się sezon smogowy.
Zgodnie z szacunkami analizy Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) w 2019 r. w Unii Europejskiej 307 000 osób zmarło przedwcześnie z powodu złej jakości powietrza. Wg. szacunków agencji 58% — czyli 178 000 zgonów – można było uniknąć, gdyby na terenie UE osiągnięto zgodny z wytycznymi WHO poziom jakości powietrza (5 µg/m3).